Biyolojik gerilimin epey yeni bir keşif olduğunu öğrenmek sizi şaşırtabilir. 1950’lerin sonlarına kadar endokrinolog Hans Selye gerilimi birinci sefer tanımlayıp belgeledi. Stres belirtileri Selye’den çok evvel vardı, lakin keşifleri milyonlarca kişinin gerilimle başa çıkmasına yardımcı olan yeni araştırmalara yol açtı. Gerilimi azaltmanın en güzel 10 yolunun bir listesini derledik.
1. MÜZİK DİNLEMEK
Stresli bir durumdan bunalmış hissediyorsanız, bir mola vermeyi ve rahatlatıcı müzik dinlemeyi deneyin. Sakin müzik dinlemenin beyin ve beden üzerinde olumlu bir tesiri vardır, kan basıncını düşürebilir ve gerilimle irtibatlı bir hormon olan kortizolü azaltabilir.
Çello ustası Yo-Yo Ma’yı Bach çalmanızı öneririz, lakin klasik sahiden sizin şekliniz değilse, okyanus yahut tabiat seslerini dinlemeyi deneyin. Kulağa sevimsiz gelebilir, lakin müziğe misal rahatlatıcı tesirleri vardır.
2. BİR ARKADAŞINLA KONUŞ
Kendinizi gerilimli hissettiğinizde, bir arkadaşınızı aramak için orta verin ve problemleriniz hakkında konuşun. Arkadaşlarınız ve sevdiklerinizle güzel bağlantılar, rastgele bir sağlıklı ömür üslubu için kıymetlidir.
Özellikle çok gerilim altında olduğunuzda değerlidirler. İtimat verici bir ses, bir dakikalığına bile olsa her şeyi perspektife koyabilir.
3. KENDİ KENDİNE KONUŞ
Bazen bir arkadaşı aramak bir seçenek değildir. Durum buysa, kendi kendinize sakince konuşmak bir sonraki en düzgün şey olabilir.
Çılgın görünmekten çekinmeyin. Kendinize neden gerilimli olduğunuzu, elinizdeki misyonu tamamlamak için ne yapmanız gerektiğini ve en kıymetlisi her şeyin yoluna gireceğini söyleyin.
4. BESLENMENİZE DİKKAT EDİN
Stres düzeyleri ve uygun bir diyet yakından bağlantılıdır. Bunaldığımızda, çoklukla âlâ yemek yemeyi unutur ve bir orta öğün olarak şekerli, yağlı atıştırmalık yiyeceklere başvururuz.
Şekerli atıştırmalıklardan kaçınmaya çalışın ve evvelden plan yapın. Meyve ve sebzeler her vakit uygundur ve yüksek seviyede omega-3 yağ asitleri içeren balıkların gerilim semptomlarını azalttığı gösterilmiştir.
5. GÜLMEYİ UNUTMAYIN
Kahkaha, ruh halini düzgünleştiren ve gerilime neden olan kortizol ve adrenalin hormonlarının düzeylerini azaltan endorfin salgılar. Gülmek, hudut sisteminizi sizi keyifli etmesi için kandırır.
6. ÇAY İÇİN
Yüksek dozda kafein, kan basıncında kısa müddetli bir artışa neden olur. Ayrıyeten hipotalamik-hipofiz-adrenal ekseninizin çok hızlanmasına neden olabilir.
Kahve yahut güç içecekleri yerine yeşil çayı deneyin. Kahve kafeinin yarısından daha azına sahiptir ve sağlıklı antioksidanların yanı sıra hudut sistemi üzerinde sakinleştirici tesiri olan bir amino asit olan teanin içerir.
7. MEDİTASYON YAPIN
Önerdiğimiz ipuçlarının birden fazla anında rahatlama sağlar, lakin uzun vadede daha tesirli olabilecek birçok hayat şekli değişikliği de vardır. “Farkındalık” kavramı, ruh sıhhatine meditatif ve somatik yaklaşımların büyük bir kesimidir ve son vakitlerde tanınan hale gelmiştir.
Yoga ve tai chi’den meditasyona ve Pilates’e kadar bu farkındalık sistemleri, gerilimin bir sorun haline gelmesini önleyen fizikî ve zihinsel idmanları içerir. Bir sınıfa katılmayı deneyin.
8. İDMAN YAPIN (BİR DAKİKA BİLE OLSA)
Egzersiz, kesinlikle spor salonunda güç kaldırma yahut maraton eğitimi manasına gelmez. Ofiste kısa bir yürüyüş yapmak yahut işyerinde bir mola sırasında yalnızca ayağa kalkmak gerilimli bir durumda anında rahatlama sağlayabilir.
Kanınızı hareket ettirmek endorfin salgılar ve ruh halinizi neredeyse anında güzelleştirebilir.
9. DAHA DÜZGÜN UYU
Herkes gerilimin uykunuzu kaybetmenize neden olabileceğini bilir. Ne yazık ki, uyku eksikliği de gerilimin kıymetli bir nedenidir. Bu kısır döngü, beynin ve bedenin çığırından çıkmasına ve vakitle daha da kötüleşmesine neden olur.
Doktorun önerdiği yedi ila sekiz saatlik uykuyu aldığınızdan emin olun. TV’yi daha erken kapatın, ışıkları kısın ve yatmadan evvel dinlenmek için kendinize vakit tanıyın. Listemizdeki en tesirli gerilim kırıcı olabilir.
10. RAHAT NEFES AL
“Derin bir nefes alın” tavsiyesi bir klişe üzere görünebilir, lakin gerilim kelam konusu olduğunda doğrudur. Üç ila beş dakikalık kolay bir antrenman için, ayaklarınız yerde düz ve elleriniz dizlerinizin üzerinde olacak formda sandalyenize oturun. Yavaş ve derin nefes alıp verin, ciğerleriniz göğsünüzde büsbütün genişlerken onlara konsantre olun.
Sığ nefes almak gerilime neden olurken, derin nefes almak kanınıza oksijen verir, bedeninizi merkeze almaya yardımcı olur ve zihninizi temizler.