“`html
Türkiye ve ABD Arasındaki Diplomatik Temaslar Artıyor: Trump ve Erdoğan Görüşmesi
Son zamanlarda Türkiye ile ABD arasında artan diplomatik ilişkilerin en önemli konusu, ABD Başkanı Donald Trump ile Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın yüz yüze görüşeceği yer ve zamandır.
Öncelikli olarak Erdoğan’ın ABD ziyareti gündeme gelmişti; fakat şimdi dikkat çeken mesele, Trump’ın Mayıs ayında Orta Doğu’ya yapacağı ziyareti Türkiye’ye dahil edip etmeyeceği.
Diplomatik kaynaklar, ABD Başkanı’nın Türkiye’ye yapmayı düşündüğü ziyaretin giderek muhtemel hale geldiğini belirtiyor. Obama, 2015 yılında G20 Zirvesi vesilesiyle Türkiye’yi en son ziyaret eden ABD Başkanı olmuştu.
Trump’ın 20 Ocak’ta göreve gelmesinin ardından Orta Doğu’ya yapacağı gezi planları arasında Türkiye’nin de yer alabileceği yönünde haberler çıkmaya başladı. Öncelikle Suudi Arabistan’ı ziyaret etmesi beklenen Trump’ın, bölgedeki diğer ülkeleri de ziyaret edeceği belirtiliyor.
Riyad ile güçlü ticari ilişkiler kurmayı hedefleyen Trump’ın, Birleşik Arap Emirlikleri, Katar ve İsrail’in yanı sıra Türkiye’yi de gezi programına eklemeyi düşündüğü iddiaları ortaya çıkıyor.
Beyaz Saray, Trump’ın Orta Doğu turuna ilişkin sorulan sorulara kesin olarak Suudi Arabistan ziyareti dışında başka ülkelerin de dahil olabileceğini belirterek yanıt veriyor.
Orta Doğu’ya yapmayı planladığı ziyaret ile Trump, hem Gazze meselesini ele almayı hem de ABD ile zengin Körfez ülkeleri arasında yeni yatırım anlaşmaları imzalamayı amaçlıyor.
İbrahim Anlaşmaları çerçevesinde, Suudi Arabistan’ın İsrail’i tanıması, Trump için önemli bir hedef teşkil ediyor. Eğer gerçekleşirse, Türkiye ziyareti sırasında bu mesele de ele alınacak konular arasında yer alıyor.
Ayrıca, Türkiye’deki Suriye gelişmeleri ve Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik askeri eylemlerinin son bulması gibi konular, Trump’ın Türkiye ziyaretini gerçekleştirirken üzerinde duracağı başlıklar olacak.
Trump’ın Türkiye ile olan ilişkisi, Cumhurbaşkanı Erdoğan’a olan kişisel saygısı ve Türkiye’ye duyduğu sevgiyi paylaşmasıyla da destekleniyor. İki liderin keşfettikleri bu diyalog ortamının olası bir İstanbul ya da Ankara ziyaretinin gerekçelerini oluşturduğuna inanan kaynaklar var.
Erdoğan ve Trump’ın birlikte katılımları beklenen ilk uluslararası zirve ise 24-25 Haziran tarihlerinde Hollanda’da yapılacak NATO Zirvesi. Diplomatik kaynaklar, iki liderin bu tarihten önce bir araya gelme ihtimalinin daha yüksek olduğunu vurguluyor.
Ankara-Washington İlişkileri Güçleniyor
Trump ve Erdoğan arasındaki muhtemel görüşmenin, iki taraf arasındaki artan diyalogun sonucu olarak ortaya çıkması dikkat çekici. İlk telefon görüşmelerini 16 Mart’ta gerçekleştiren Trump ve Erdoğan ardından 25 Mart’ta Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’ın, ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio ile bir araya geldiği bildirildi.
Fidan, son olarak 14 Nisan’da Rubio ile telefon görüşmesi yaptı. 13 Nisan’da Erdoğan-Trump görüşmesine yönelik bir soruya verdiği yanıtta, “Kesinleşen bir durum yok. İki ülkede yapılan çalışmalarla görüşme tarihi netleşecek.” ifadelerini kullandı.
Türkiye, Trump döneminde ABD ile ilişkilerin daha da gelişeceği umuduyla hareket ediyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan, mevcut ticaret hacminin 40 milyar dolardan 100 milyar dolara çıkarılması gibi hedeflere vurgu yapıyor.
Olası bir ziyarette, bu hedeflerin hız kazanması ve CAATSA yaptırımlarının kaldırılması da Türkiye’nin önceliklerinden biri. Diplomatik kaynaklar, mevcut durumun ışığında Trump’ın Türkiye ziyareti ihtimalinin giderek arttığını ifade ediyor.
Trump, 2017-2021 yılları arasında Türkiye’ye bir ziyaret gerçekleştirmemişti. O süreçte Erdoğan, Beyaz Saray’a 2017 ve 2019’da iki kez konuk olmuştu.
Son başkan seviyesindeki ziyaret ise 2015 yılında Barack Obama’nın katıldığı G20 Zirvesi sebebiyle Antalya’da gerçekleşmişti.
Trump’ın Türkiye Ziyareti: Arabuluculuk Rolü
Trump’ın planlanan Türkiye ziyareti, İsrail ile Türkiye arasındaki gerginliğin ele alınacağı önemli bir platform olabilir. Nisan ayında Washington’a giden İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu, Türkiye’nin Suriye’deki etkisinin artışını gündeme getirerek, ABD Başkanı’ndan Türkiye’ye F-35 savaşı uçakları satışı yönünde kısıtlamaların devam etmesini talep etti.
Basın toplantısında bir soru üzerine Trump, Türkiye-İsrail ilişkilerini düzeltmek için arabulucu olabileceğini, ancak bunun için Netanyahu’nun “makul” bir yaklaşım sergilemesi gerektiğini ifade etti.
Washington’dan gelen bilgilere göre, Trump’ın öncelikle İsrail’i ziyaret etmesi, ardından Türkiye’ye geçiş yapması bekleniyor. Buda, Gazze planının hayata geçirilmesi ve Orta Doğu genelinde birçok konunun masaya yatırılmasını sağlayacak.
Türkiye, son dönemlerde İsrail’in Suriye’deki askeri hareketlerini ve Türkiye’nin Suriye’deki etkisini tehdit olarak görmekte ve bu yüzden Türkiye’ye yönelik saldırılarını sürdürmektedir. Son olarak, 2 Nisan’da Suriye’ye düzenlenen bir askeri harekât, bu konudaki gerilimin bir göstergesi olarak değerlendirilmektedir.
ABD’nin Suriye Politikası ve Gelecek Planları
Trump’ın olası Türkiye ziyareti, Suriye konusunu da gündeme taşıyacak. ABD, IŞİD ile mücadele için Suriye’de yaklaşık 2.000 asker bulundurmaktadır.
Halkın Savunma Birlikleri’nin (YPG) ana omurgasını oluşturduğu Suriye Demokratik Güçleri ile işbirliği yapan ABD, bölgede süren askeri varlığının geleceğini tartışmaya devam ediyor. Trump, Suriye’nin “Türkiye tarafından ele geçirildiği” yorumunu sık sık gündeme getiriyor.
Türk diplomatik kaynaklar, yeni ABD yönetiminin Suriye konusundaki politika belirleme sürecinin henüz tamamlanmadığını kaydediyor. Trump’ın, 2019’da Amerikan askerlerinin Suriye’den çekilmesi kararını Erdoğan ile yaptığı telefon görüşmesinin ardından almasına rağmen, bu karar çeşitli itirazlar nedeniyle uygulanmamıştı.
Rusya-Ukrayna Krizi ve Türkiye’nin Rolü
Olası bir Türkiye ziyareti, Trump’ın Rusya-Ukrayna arasındaki çatışmanın sona ermesi için yürüttüğü çabaların bir parçası olarak görülüyor. Trump, Erdoğan ile birlikte barış görüşmelerine yönelik önemli destekçiler arasında yer alıyor.
Türkiye, Karadeniz’de seyrüsefer güvenliğini sağlamak ve tarım alanında iş birlikleri gerçekleştirmek için çaba harcıyor. Trump’ın olası Türkiye ziyareti, Rusya-Ukrayna savaşının sona ermesine yönelik artan çabaların pekişmesine katkıda bulunabilir.
“`